با رضایت در پرونده کیفری آشنا شویم:
در پرونده های کیفری یکی از روش هایی که می تواند منجر به مختومه شدن پرونده گردد و یا تخفیف مجازات متهم را در پی داشته باشد رضایت است در این نوشتار برآنیم تا با مقوله رضایت در پرونده های کیفری آشنا شویم:
در آغاز بهتر است بدانیم دعاوی کیفری از حیث گذشت به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
نخست دعاوی ناظر به جرایم قابل گذشت :که شامل شکایاتی می شود که می توان پس از طرح ، از آن گذشت کرد یعنی با اعلام رضایت شاکی پرونده مختومه شده و طرف شکایت دیگر مورد تعقیب قضایی قرار نمی گیرد.
دیگری، دعاوی ناظر به جرایمی که غیر قابل گذشت است و جنبه عمومی دارد
چه جرایمی قابل گذشت هستند؟
آن دسته از جرایم که صرفا جنبه خصوصی دارند یعنی با شکایت شاکی شروع می شوند و با رضایت وی تعقیب مختومه می گردد. همچنین در این جرایم به محض اینکه شاکی اعلام گذشته کند، تعقیب متهم یا رسیدگی به پرونده متوقف می‌شود.
مثال : توهین، افترا، فحاشی، ..
جرائم غیر قابل گذشت
در جرایم غیرقابل گذشت موضوع خلاف آنچه در مورد جرایم قابل گذشت گفتیم هستند، یعنی شکایت یا گذشت شاکی تأثیری در تعقیب متهم ندارد و نماینده جامعه یعنی همان دادستان در هر حال متهم را تعقیب می نماید. البته در این مورد هم اعلام رضایت شاکی در رای اثر دارد اما باعث متوقف شدن رسیدگی نمی‌شود. جالب است بدانید که درهر دوی این جرایم موضوع صلح و سازش مطرح است.
اما در گذشت صرف اینکه شاکی اعلام کند از شکایت خود صرف نظر نموده کفایت نمی نماید و باید رسما اعلام رضایت نماید بعلاوه رضایت باید بدون قید و شرط و بوده و منوط به هیچ امری نباشد. الیته در قانون جدید نهادی به اسم ترک تعقیب پیش بینی شده است که شاکی می تواند اعلام کند از تعقیب متهم صرف نظر نموده است ولی ظرف یکسال می تواند از تصمیم خود عدمل نماید و مجددا تعقیب مرتکب را تقاضا کند که به نوعی همان رضایت مشروط به حسن رفتار و جبران آسیب های روحی و مادی است که به شاکی وارد شده است.وقتی پای چند شاکی در میان باشد
اگر پرونده بیش از یک شاکی داشته باشد رضایت همه انها شرط است و مثلا در قصاص اگر یک نفر از اولیای دم تقاضای قصاص کند می تواند با پرداخت سهم دیه سایر اولیای دم تقاضای قصاص کند و بدین شکل مجرم قصاص خواهد شد.
وضعیت رضایت شاکی در جرایمی که قابل گذشته نیست
در مورد جرایم غیر قابل گذشت شکایت خیلی هم بی تاثیر نیست!
در این دسته جرایم رضایت به عنوان کیفیت مخففه اعمال می شود و می تواند در تعیین مجازات و یا حتی تبدیل آن موثر شود همچنین اگر رضایت توام با اظهار ندامت و تقاضای عفو مجرم باشد حتی خلاصی او از مجازات هم محتمل است.م
رضایت می تواند بعد از صدور حکم و قطعیت آن نیز واقع شود یعنی مثلا مجرم در زندان است و شاکی او اعلام رضایت کند که بازهم در میزان مجازات موثر بوده و می توان درخواست تخفیف نمود اما باید بدانید رضایت پیش از وقوع جرم قابل قبول نبوده و ممکن نیست کسی به طور کلی بگوید نسبت به یک فردی حتی در آینده هیچ گونه شکایتی از جرمی که واقع نشده ندارد.
همچنین از رضایت نمی توان عدول کرد لذا پس از اعلام رضایت نسبت به یک نفر دیگر دعوای خلاف آن قابل استماع نیست اما اعلام رضایت نسبت به جرم فرد ارتباطی به خسارات ناشی از عمل نداشته و در واقع می توان ضمن اعلام رضایت تقاضای جبران خسارات را نمود حتی رضایت را منوط به آن نمود که در این حالت به آن رضایت معلق گفته می شود که به تعبیر قانون در صورتی که موضوعی که رضایت به آن معلق شده است منظور ما همان جبران خسارت است، محقق شود رضایت قابل اعمال است.